pokazać

From Wiktionary, the free dictionary
Jump to navigation Jump to search
See also: pòkazac and pôkazac

Old Polish[edit]

Etymology[edit]

Inherited from Proto-Slavic *pokāzàti. By surface analysis, po- +‎ kazać. First attested in the 14th century.

Pronunciation[edit]

  • IPA(key): (10th–15th CE) /pɔka(ː)zat͡ɕ/
  • IPA(key): (15th CE) /pɔkazat͡ɕ/, /pɔkɒzat͡ɕ/

Verb[edit]

pokazać pf (imperfective pokazować)

  1. (attested in Lesser Poland) to show (to display, to have somebody see (something))
    • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎[2], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 79, 4:
      Bosze, obroczi nas a pokasz licze twoie!
      [Boże, obroci nas a pokaż lice twoie!]
    1. (reflexive with się) to be shown
    2. (reflexive with się) to arise (to begin existing)
    3. (reflexive with się) to show oneself (to be felt)
      • 1930 [c. 1455], “Deut”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎[5], 23, 14:
        Twogi stanowye bødø swyøczi a nizyødni smrod nye pokaze syø v nich
        [Twoji stanowie będą święci, a niżądny smrod nie pokaże się w nich]
    4. (reflexive with się) to turn out to be; to seem [+dative = to whom] [+instrumental = to be what]
      • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa‎[6], page 148:
        Nade wschytky syny czlovyecze byl nadobny, bo kazdemv szye myl pokazal
        [Nade wszytki syny człowiecze był nadobny; bo każdemu sie mił pokazał]
  2. to show (to introduce one to another; to cause to meet or know)
    • 1875 [End of the 15th century], Stanisław Motty, editor, Książeczka do nabożeństwa Jadwigi księżniczki polskiej‎[7], Modlitewnik Nawojki, page 67:
      Pokazy my v mogym konyczv nawyszscha vczyecha dvschy mey
      [Pokaży mi w mojim końcu nawyszszą uciechę duszy mej]
  3. (attested in Greater Poland) to make an inspection of a court
    • 1959 [1410], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty poznańskie, volume I, number 797, Poznań:
      Jaco pan *sandzø ne mal daley gachacz mimo tø zayasdø, yøsz mi pokazal
      [Jako pan sędzia nie miał dalej jachać mimo tę zajazdę, jąż mi pokazał]
  4. Corruption of pokorzyć się.
  5. Corruption of pokusić się.
    • 1930 [c. 1455], “II Par”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎[9], 25, 17:
      Przeto Amazias, krol Iuda, wzøw przezløø radø, poslal ku Ioasowy..., krolyv israhelskemv rzekøcz: Podz a pokaszwa syebye spolu
      [Przeto Amazyjasz, krol Juda, wziąw przezłą radę, posłał ku Joasowi..., krolu israhelskiemu rzekąc: „Podź a pokuśwa siebie społu"]

Derived terms[edit]

nouns

Related terms[edit]

nouns

Descendants[edit]

  • Masurian: pokázacz
  • Polish: pokazać
  • Silesian: pokŏzać

References[edit]

Polish[edit]

Etymology[edit]

Inherited from Old Polish pokazać. By surface analysis, po- +‎ kazać.

Pronunciation[edit]

  • IPA(key): /pɔˈka.zat͡ɕ/
  • (Middle Polish) IPA(key): /pɔˈka.zat͡ɕ/, /pɔˈkɒ.zat͡ɕ/
  • Audio 1, pokazać:(file)
  • Audio 2, pokazać się:(file)
  • Rhymes: -azat͡ɕ
  • Syllabification: po‧ka‧zać

Verb[edit]

pokazać pf (imperfective pokazywać)

  1. (ditransitive) to show; to point (to display, to have somebody see (something); sometimes with a gesture or one's finger, etc.) [+dative = (to) whom] [+instrumental = with what] [+accusative = what] [+ na (accusative) = at what]
  2. (ditransitive) to show (to indicate (a fact) to be true; to demonstrate) [+dative = (to) whom]
    Synonym: zademonstrować
  3. (ditransitive) to show (to display or reveal one's emotions or intentions) [+dative = (to) whom]
  4. (ditransitive) to show (to make something visible or understandable) [+dative = (to_ whom]
  5. (transitive) to show (to present someone or something in a work of art) [+ w (locative) = in what]
    Synonym: przedstawić
  6. (transitive) to show (to enable viewing of an artistic work)
  7. (transitive, of measuring devices) to show (to indicate a certain value)
    Synonym: wskazać
  8. (intransitive) to show (to perform a gesture informing of something) [+instrumental = with what]
  9. (ditransitive) to show (to guide or escort) [+dative = to whom]
  10. (transitive, Middle Polish) to do, to perform, to carry out; to achieve, to accomplish
  11. (Middle Polish) to witness; to mean Further details are uncertain.
    • 1579, A. Calagius, Synonyma Latina‎[10], page 30a:
      Anzeigung geben. Pokażáć/ et dáć znáć. Significare. Dare signum.
      [Anzeigung geben. Pokazać/ et dać znać. Significare. Dare signum.]
    • 1579, A. Calagius, Synonyma Latina‎[11], page 86b:
      Bezeugen. Pokazáć/ et dowieść. Ostendere, probare.
      [Bezeugen. Pokazać/ et dowieść. Ostendere, probare.]
  12. (reflexive with się) to show (to appear; to become visible)
    Synonym: ukazać się
  13. (reflexive with się) to show; to show oneself; to show up (to come somewhere to meet with others)
    Synonym: pojawić się
  14. (reflexive with się) to show oneself in a certain light (to give a particular impression) [+ jako (nominative) = as whom]
    Synonyms: przedstawić się, zaprezentować się
  15. (reflexive with się, obsolete) to appear as a spirit
  16. (reflexive with się, Middle Polish) to happen, to occur, to take place
    Synonyms: nastąpić, stać się, zdarzyć się
  17. (reflexive with się, Middle Polish) to be confirmed

Verb[edit]

pokazać pf (imperfective pokazywać)

  1. (reflexive with się, obsolete) to show off
    Synonym: popisać się

Conjugation[edit]

Conjugation of pokazać pf
person singular plural
masculine feminine neuter virile nonvirile
infinitive pokazać
future tense 1st pokażę pokażemy
2nd pokażesz pokażecie
3rd pokaże pokażą
impersonal pokaże się
past tense 1st pokazałem,
-(e)m pokazał 		pokazałam,
-(e)m pokazała 		pokazałom,
-(e)m pokazało 		pokazaliśmy,
-(e)śmy pokazali 		pokazałyśmy,
-(e)śmy pokazały
2nd pokazałeś,
-(e)ś pokazał 		pokazałaś,
-(e)ś pokazała 		pokazałoś,
-(e)ś pokazało 		pokazaliście,
-(e)ście pokazali 		pokazałyście,
-(e)ście pokazały
3rd pokazał pokazała pokazało pokazali pokazały
impersonal pokazano
conditional 1st pokazałbym,
bym pokazał 		pokazałabym,
bym pokazała 		pokazałobym,
bym pokazało 		pokazalibyśmy,
byśmy pokazali 		pokazałybyśmy,
byśmy pokazały
2nd pokazałbyś,
byś pokazał 		pokazałabyś,
byś pokazała 		pokazałobyś,
byś pokazało 		pokazalibyście,
byście pokazali 		pokazałybyście,
byście pokazały
3rd pokazałby,
by pokazał 		pokazałaby,
by pokazała 		pokazałoby,
by pokazało 		pokazaliby,
by pokazali 		pokazałyby,
by pokazały
impersonal pokazano by
imperative 1st niech pokażę pokażmy
2nd pokaż pokażcie
3rd niech pokaże niech pokażą
passive adjectival participle pokazany pokazana pokazane pokazani pokazane
anterior adverbial participle pokazawszy
verbal noun pokazanie

Verb[edit]

pokazać pf (imperfective pokazywać)

  1. (reflexive with się, impersonal, dated) to show; to turn out (to become known after some time)
    Synonym: okazać się

Conjugation[edit]

Conjugation of pokazać
infinitive pokazać
future indicative pokaże
past indicative pokazało
conditional pokazałoby
by pokazało
imperative niech pokaże

Derived terms[edit]

nouns
phrases
verbs

Trivia[edit]

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), pokazać is one of the most used words in Polish, appearing 11 times in scientific texts, 0 times in news, 10 times in essays, 11 times in fiction, and 23 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 55 times, making it the 1173rd most common word in a corpus of 500,000 words.[1]

References[edit]

  1. ^ Ida Kurcz (1990) “pokazać”, in Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej [Frequency dictionary of the Polish language]‎[1] (in Polish), volume 1, Kraków, Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego, page 393

Further reading[edit]

  • pokazać in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
  • pokazać się in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
  • ja ci pokażę in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
  • pokazać in Polish dictionaries at PWN
  • Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “pokazać”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
  • Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “pokazać się”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
  • “POKAZAĆ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 18.07.2008
  • “POKAZAĆ%20SIĘ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 20.01.2010
  • Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “pokazać”, in Słownik języka polskiego‎[12]
  • Aleksander Zdanowicz (1861) “pokazać”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861‎[13]
  • A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1908), “pokazać”, in Słownik języka polskiego‎[14] (in Polish), volume 4, Warsaw, page 491
  • pokazać in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego
  • pokazać się in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego
Retrieved from "https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=pokazać&oldid=79855938"