प्रतिलोम

From Wiktionary, the free dictionary
Jump to navigation Jump to search

Hindi

[edit]

Etymology

[edit]

Learned borrowing from Sanskrit प्रतिलोम (pratiloma).

Pronunciation

[edit]
  • (Delhi) IPA(key): /pɾə.t̪ɪ.loːm/, [pɾɐ.t̪ɪ.lõːm]

Adjective

[edit]

प्रतिलोम (pratilom) (indeclinable)

  1. (literary) opposite, flipped
    Synonyms: विपरीत (viprīt), उल्टा (ulṭā)
  2. (mathematics) inverse
    प्रतिलोम त्रिकोणमितीय फलन
    pratilom trikoṇmitīya phalan
    inverse trigonometric function

Further reading

[edit]

Sanskrit

[edit]

Alternative forms

[edit]

Etymology

[edit]

From प्रति- (prati-, back; against; opposite) +‎ लोम (loma, body hair, Combining form of लोमन् (lóman)), literally against the direction of hair growth. Compare English against the grain.

Pronunciation

[edit]

Adjective

[edit]

प्रतिलोम (pratilomá) stem

  1. contrary to the regular order; inverted; against the grain
    Antonyms: अनुलोम (anuloma), विपरीत (viparīta)
  2. (by extension) disagreeable; adverse; unpleasant
    • c. 500 BCE – 100 BCE, Rāmāyaṇa 5.20.35:
      प्रतिलोमानुलोमैश्च सामदानादिभेदनैः ।
      आवर्तयत वैदेहीं दण्डस्योद्यमनेन च ॥
      pratilomānulomaiśca sāmadānādibhedanaiḥ.
      āvartayata vaidehīṃ daṇḍasyodyamanena ca.
      By (all possible ways spanning the) adverse and pleasant, by breaking (her will) using sweet words, gifts, and so on,
      And by the raising of a cudgel, make Vaidehī turn toward me!

Declension

[edit]
Masculine a-stem declension of प्रतिलोम (pratilomá)
Singular Dual Plural
Nominative प्रतिलोमः
pratilomáḥ
प्रतिलोमौ / प्रतिलोमा¹
pratilomaú / pratilomā́¹
प्रतिलोमाः / प्रतिलोमासः¹
pratilomā́ḥ / pratilomā́saḥ¹
Vocative प्रतिलोम
prátiloma
प्रतिलोमौ / प्रतिलोमा¹
prátilomau / prátilomā¹
प्रतिलोमाः / प्रतिलोमासः¹
prátilomāḥ / prátilomāsaḥ¹
Accusative प्रतिलोमम्
pratilomám
प्रतिलोमौ / प्रतिलोमा¹
pratilomaú / pratilomā́¹
प्रतिलोमान्
pratilomā́n
Instrumental प्रतिलोमेन
pratiloména
प्रतिलोमाभ्याम्
pratilomā́bhyām
प्रतिलोमैः / प्रतिलोमेभिः¹
pratilomaíḥ / pratilomébhiḥ¹
Dative प्रतिलोमाय
pratilomā́ya
प्रतिलोमाभ्याम्
pratilomā́bhyām
प्रतिलोमेभ्यः
pratilomébhyaḥ
Ablative प्रतिलोमात्
pratilomā́t
प्रतिलोमाभ्याम्
pratilomā́bhyām
प्रतिलोमेभ्यः
pratilomébhyaḥ
Genitive प्रतिलोमस्य
pratilomásya
प्रतिलोमयोः
pratilomáyoḥ
प्रतिलोमानाम्
pratilomā́nām
Locative प्रतिलोमे
pratilomé
प्रतिलोमयोः
pratilomáyoḥ
प्रतिलोमेषु
pratiloméṣu
Notes
  • ¹Vedic
Feminine ā-stem declension of प्रतिलोमा (pratilomā́)
Singular Dual Plural
Nominative प्रतिलोमा
pratilomā́
प्रतिलोमे
pratilomé
प्रतिलोमाः
pratilomā́ḥ
Vocative प्रतिलोमे
prátilome
प्रतिलोमे
prátilome
प्रतिलोमाः
prátilomāḥ
Accusative प्रतिलोमाम्
pratilomā́m
प्रतिलोमे
pratilomé
प्रतिलोमाः
pratilomā́ḥ
Instrumental प्रतिलोमया / प्रतिलोमा¹
pratilomáyā / pratilomā́¹
प्रतिलोमाभ्याम्
pratilomā́bhyām
प्रतिलोमाभिः
pratilomā́bhiḥ
Dative प्रतिलोमायै
pratilomā́yai
प्रतिलोमाभ्याम्
pratilomā́bhyām
प्रतिलोमाभ्यः
pratilomā́bhyaḥ
Ablative प्रतिलोमायाः / प्रतिलोमायै²
pratilomā́yāḥ / pratilomā́yai²
प्रतिलोमाभ्याम्
pratilomā́bhyām
प्रतिलोमाभ्यः
pratilomā́bhyaḥ
Genitive प्रतिलोमायाः / प्रतिलोमायै²
pratilomā́yāḥ / pratilomā́yai²
प्रतिलोमयोः
pratilomáyoḥ
प्रतिलोमानाम्
pratilomā́nām
Locative प्रतिलोमायाम्
pratilomā́yām
प्रतिलोमयोः
pratilomáyoḥ
प्रतिलोमासु
pratilomā́su
Notes
  • ¹Vedic
  • ²Brāhmaṇas
Neuter a-stem declension of प्रतिलोम (pratilomá)
Singular Dual Plural
Nominative प्रतिलोमम्
pratilomám
प्रतिलोमे
pratilomé
प्रतिलोमानि / प्रतिलोमा¹
pratilomā́ni / pratilomā́¹
Vocative प्रतिलोम
prátiloma
प्रतिलोमे
prátilome
प्रतिलोमानि / प्रतिलोमा¹
prátilomāni / prátilomā¹
Accusative प्रतिलोमम्
pratilomám
प्रतिलोमे
pratilomé
प्रतिलोमानि / प्रतिलोमा¹
pratilomā́ni / pratilomā́¹
Instrumental प्रतिलोमेन
pratiloména
प्रतिलोमाभ्याम्
pratilomā́bhyām
प्रतिलोमैः / प्रतिलोमेभिः¹
pratilomaíḥ / pratilomébhiḥ¹
Dative प्रतिलोमाय
pratilomā́ya
प्रतिलोमाभ्याम्
pratilomā́bhyām
प्रतिलोमेभ्यः
pratilomébhyaḥ
Ablative प्रतिलोमात्
pratilomā́t
प्रतिलोमाभ्याम्
pratilomā́bhyām
प्रतिलोमेभ्यः
pratilomébhyaḥ
Genitive प्रतिलोमस्य
pratilomásya
प्रतिलोमयोः
pratilomáyoḥ
प्रतिलोमानाम्
pratilomā́nām
Locative प्रतिलोमे
pratilomé
प्रतिलोमयोः
pratilomáyoḥ
प्रतिलोमेषु
pratiloméṣu
Notes
  • ¹Vedic

References

[edit]