կիրառել
Jump to navigation
Jump to search
Armenian
[edit]Etymology
[edit]From Old Armenian ի կիր առնում (i kir aṙnum, “to make use of, to put to use”). Compare Old Armenian կիրառութիւն (kiraṙutʻiwn).
Pronunciation
[edit]- (Eastern Armenian) IPA(key): /kiɾɑˈrel/, [kiɾɑrél]
- (Western Armenian) IPA(key): /ɡiɾɑˈrel/, [ɡiɾɑrél]
Verb
[edit]կիրառել • (kiraṙel)
Inflection
[edit]-el conjugation (Eastern Armenian)
| infinitive | կիրառել (kiraṙel) | imperfective converb | կիրառում (kiraṙum) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| passive | կիրառվել (kiraṙvel) | simultaneous converb | կիրառելիս (kiraṙelis) | ||||
| causative | — | perfective converb | կիրառել (kiraṙel) | ||||
| aorist stem | կիրառ- (kiraṙ-) | future converb I | կիրառելու (kiraṙelu) | ||||
| resultative participle | կիրառած (kiraṙac) | future converb II | կիրառելիք (kiraṙelikʻ) | ||||
| subject participle | կիրառող (kiraṙoġ) | connegative converb | կիրառի (kiraṙi) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | կիրառում եմ (kiraṙum em) | կիրառում ես (kiraṙum es) | կիրառում է (kiraṙum ē) | կիրառում ենք (kiraṙum enkʻ) | կիրառում եք (kiraṙum ekʻ) | կիրառում են (kiraṙum en) | |
| past imperfective | կիրառում էի (kiraṙum ēi) | կիրառում էիր (kiraṙum ēir) | կիրառում էր (kiraṙum ēr) | կիրառում էինք (kiraṙum ēinkʻ) | կիրառում էիք (kiraṙum ēikʻ) | կիրառում էին (kiraṙum ēin) | |
| future | կիրառելու եմ (kiraṙelu em) | կիրառելու ես (kiraṙelu es) | կիրառելու է (kiraṙelu ē) | կիրառելու ենք (kiraṙelu enkʻ) | կիրառելու եք (kiraṙelu ekʻ) | կիրառելու են (kiraṙelu en) | |
| past future | կիրառելու էի (kiraṙelu ēi) | կիրառելու էիր (kiraṙelu ēir) | կիրառելու էր (kiraṙelu ēr) | կիրառելու էինք (kiraṙelu ēinkʻ) | կիրառելու էիք (kiraṙelu ēikʻ) | կիրառելու էին (kiraṙelu ēin) | |
| present perfect | կիրառել եմ (kiraṙel em) | կիրառել ես (kiraṙel es) | կիրառել է (kiraṙel ē) | կիրառել ենք (kiraṙel enkʻ) | կիրառել եք (kiraṙel ekʻ) | կիրառել են (kiraṙel en) | |
| pluperfect | կիրառել էի (kiraṙel ēi) | կիրառել էիր (kiraṙel ēir) | կիրառել էր (kiraṙel ēr) | կիրառել էինք (kiraṙel ēinkʻ) | կիրառել էիք (kiraṙel ēikʻ) | կիրառել էին (kiraṙel ēin) | |
| aorist (past perfective) | կիրառեցի, կիրառի* (kiraṙecʻi, kiraṙi*) | կիրառեցիր, կիրառիր* (kiraṙecʻir, kiraṙir*) | կիրառեց (kiraṙecʻ) | կիրառեցինք, կիրառինք* (kiraṙecʻinkʻ, kiraṙinkʻ*) | կիրառեցիք, կիրառիք* (kiraṙecʻikʻ, kiraṙikʻ*) | կիրառեցին, կիրառին* (kiraṙecʻin, kiraṙin*) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | կիրառեմ (kiraṙem) | կիրառես (kiraṙes) | կիրառի (kiraṙi) | կիրառենք (kiraṙenkʻ) | կիրառեք (kiraṙekʻ) | կիրառեն (kiraṙen) | |
| past | կիրառեի (kiraṙei) | կիրառեիր (kiraṙeir) | կիրառեր (kiraṙer) | կիրառեինք (kiraṙeinkʻ) | կիրառեիք (kiraṙeikʻ) | կիրառեին (kiraṙein) | |
| conditional | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | կկիրառեմ (kkiraṙem) | կկիրառես (kkiraṙes) | կկիրառի (kkiraṙi) | կկիրառենք (kkiraṙenkʻ) | կկիրառեք (kkiraṙekʻ) | կկիրառեն (kkiraṙen) | |
| past | կկիրառեի (kkiraṙei) | կկիրառեիր (kkiraṙeir) | կկիրառեր (kkiraṙer) | կկիրառեինք (kkiraṙeinkʻ) | կկիրառեիք (kkiraṙeikʻ) | կկիրառեին (kkiraṙein) | |
| imperative | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| — | կիրառի՛ր, կիրառի՛* (kiraṙír, kiraṙí*) | — | — | կիրառե՛ք, կիրառեցե՛ք** (kiraṙékʻ, kiraṙecʻékʻ**) | — | ||
| *colloquial **dated | |||||||
-el negative conjugation (Eastern Armenian)
| infinitive | չկիրառել (čʻkiraṙel) | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| resultative participle | չկիրառած (čʻkiraṙac) | ||||||
| subject participle | չկիրառող (čʻkiraṙoġ) | ||||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | չեմ կիրառում (čʻem kiraṙum) | չես կիրառում (čʻes kiraṙum) | չի կիրառում (čʻi kiraṙum) | չենք կիրառում (čʻenkʻ kiraṙum) | չեք կիրառում (čʻekʻ kiraṙum) | չեն կիրառում (čʻen kiraṙum) | |
| past imperfective | չէի կիրառում (čʻēi kiraṙum) | չէիր կիրառում (čʻēir kiraṙum) | չէր կիրառում (čʻēr kiraṙum) | չէինք կիրառում (čʻēinkʻ kiraṙum) | չէիք կիրառում (čʻēikʻ kiraṙum) | չէին կիրառում (čʻēin kiraṙum) | |
| future | չեմ կիրառելու (čʻem kiraṙelu) | չես կիրառելու (čʻes kiraṙelu) | չի կիրառելու (čʻi kiraṙelu) | չենք կիրառելու (čʻenkʻ kiraṙelu) | չեք կիրառելու (čʻekʻ kiraṙelu) | չեն կիրառելու (čʻen kiraṙelu) | |
| past future | չէի կիրառելու (čʻēi kiraṙelu) | չէիր կիրառելու (čʻēir kiraṙelu) | չէր կիրառելու (čʻēr kiraṙelu) | չէինք կիրառելու (čʻēinkʻ kiraṙelu) | չէիք կիրառելու (čʻēikʻ kiraṙelu) | չէին կիրառելու (čʻēin kiraṙelu) | |
| present perfect | չեմ կիրառել (čʻem kiraṙel) | չես կիրառել (čʻes kiraṙel) | չի կիրառել (čʻi kiraṙel) | չենք կիրառել (čʻenkʻ kiraṙel) | չեք կիրառել (čʻekʻ kiraṙel) | չեն կիրառել (čʻen kiraṙel) | |
| pluperfect | չէի կիրառել (čʻēi kiraṙel) | չէիր կիրառել (čʻēir kiraṙel) | չէր կիրառել (čʻēr kiraṙel) | չէինք կիրառել (čʻēinkʻ kiraṙel) | չէիք կիրառել (čʻēikʻ kiraṙel) | չէին կիրառել (čʻēin kiraṙel) | |
| aorist (past perfective) | չկիրառեցի, չկիրառի* (čʻkiraṙecʻi, čʻkiraṙi*) | չկիրառեցիր, չկիրառիր* (čʻkiraṙecʻir, čʻkiraṙir*) | չկիրառեց (čʻkiraṙecʻ) | չկիրառեցինք, չկիրառինք* (čʻkiraṙecʻinkʻ, čʻkiraṙinkʻ*) | չկիրառեցիք, չկիրառիք* (čʻkiraṙecʻikʻ, čʻkiraṙikʻ*) | չկիրառեցին, չկիրառին* (čʻkiraṙecʻin, čʻkiraṙin*) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | չկիրառեմ (čʻkiraṙem) | չկիրառես (čʻkiraṙes) | չկիրառի (čʻkiraṙi) | չկիրառենք (čʻkiraṙenkʻ) | չկիրառեք (čʻkiraṙekʻ) | չկիրառեն (čʻkiraṙen) | |
| past | չկիրառեի (čʻkiraṙei) | չկիրառեիր (čʻkiraṙeir) | չկիրառեր (čʻkiraṙer) | չկիրառեինք (čʻkiraṙeinkʻ) | չկիրառեիք (čʻkiraṙeikʻ) | չկիրառեին (čʻkiraṙein) | |
| conditional | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | չեմ կիրառի (čʻem kiraṙi) | չես կիրառի (čʻes kiraṙi) | չի կիրառի (čʻi kiraṙi) | չենք կիրառի (čʻenkʻ kiraṙi) | չեք կիրառի (čʻekʻ kiraṙi) | չեն կիրառի (čʻen kiraṙi) | |
| past | չէի կիրառի (čʻēi kiraṙi) | չէիր կիրառի (čʻēir kiraṙi) | չէր կիրառի (čʻēr kiraṙi) | չէինք կիրառի (čʻēinkʻ kiraṙi) | չէիք կիրառի (čʻēikʻ kiraṙi) | չէին կիրառի (čʻēin kiraṙi) | |
| imperative | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| — | մի՛ կիրառիր, մի՛ կիրառի* (mí kiraṙir, mí kiraṙi*) | — | — | մի՛ կիրառեք, մի՛ կիրառեցեք** (mí kiraṙekʻ, mí kiraṙecʻekʻ**) | — | ||
| *colloquial **dated | |||||||
declension of the nominalized infinitive, u-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular (singulare tantum) | ||||
|---|---|---|---|---|
| nominative | կիրառել (kiraṙel) | |||
| dative | կիրառելու (kiraṙelu) | |||
| ablative | կիրառելուց (kiraṙelucʻ) | |||
| instrumental | կիրառելով (kiraṙelov) | |||
| locative | կիրառելում (kiraṙelum) | |||
| definite forms | ||||
| nominative | կիրառելը/կիրառելն (kiraṙelə/kiraṙeln) | |||
| dative | կիրառելուն (kiraṙelun) | |||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | կիրառելս (kiraṙels) | |||
| dative | կիրառելուս (kiraṙelus) | |||
| ablative | կիրառելուցս (kiraṙelucʻs) | |||
| instrumental | կիրառելովս (kiraṙelovs) | |||
| locative | կիրառելումս (kiraṙelums) | |||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | կիրառելդ (kiraṙeld) | |||
| dative | կիրառելուդ (kiraṙelud) | |||
| ablative | կիրառելուցդ (kiraṙelucʻd) | |||
| instrumental | կիրառելովդ (kiraṙelovd) | |||
| locative | կիրառելումդ (kiraṙelumd) | |||
Derived terms
[edit]- կիրառական (kiraṙakan)